Wystawy czasowe / Królikarnia - Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego

Wystawy czasowe

Rachel Poignant. Generacje

3 grudnia 2017 – 18 lutego 2018
Otwarcie: 3 grudnia 2017, godz. 18.00
Wstęp wolny

Jak najsłuszniejszy jest tu termin Retrospektywa. I nie stoi w sprzeczności z terminem Premiera. Jest to bowiem pierwsza, względnie kompletna, bo obejmująca około 30 lat twórczości, wystawa tej artystki. Wytłumaczenie tej niecodziennej sytuacji jest proste: owe 30 lat Rachel Poignant poświęciła na pracę w rzeźbie i nad rzeźbą. Wypełniła pracą swój czas. Cały swój czas. Nie stało go zatem na tak zwaną promocję w postaci wystaw, publikacji itp. Niezwykle rzadki przypadek.

Anka Ptaszkowska, kuratorka wystawy

Rachel Poignant (ur. 1968) wiąże z Polską osoba jej nauczycielki i mentorki, Anki Ptaszkowskiej. Ptaszkowska, znakomita kuratorka i krytyczka sztuki, zwykła pracować tylko z wybitnymi artystami – towarzyszyła twórczości Tadeusza Kantora, Henryka Stażewskiego, Edwarda Krasińskiego. Była inicjatorką wielu nieszablonowych wydarzeń artystycznych, które łączyły polski świat sztuki z zachodem Europy. Także tym razem Ptaszkowska, przekonana o wyjątkowym talencie Rachel Poignant, zainicjowała polsko-francuską kooperację. Artystka odbyła kilka podróży po Polsce, a latem 2016 roku kilkutygodniową rezydencję artystyczną w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Zrealizowała tam serię rzeźb, które obok bogatego dorobku lat wcześniejszych prezentowane są w Królikarni.

Tytuł wystawy odnosi się zarówno do minionych pokoleń rzeźbiarzy znanych historii sztuki, których Poignant jest symboliczną spadkobierczynią, jak i do procesu generowania dzieł sztuki oraz kolejnych generacji rzeczy – wytworów artystki. Niezwykłe, abstrakcyjne, liczone w dziesiątkach, a nawet setkach obiekty wypełnią wszystkie pomieszczenia galerii w Muzeum Rzeźby. Paranaturalny cykl powstawania rzeźb Poignant to skomplikowany system czynności wywiedzionych z tradycyjnego warsztatu odlewnika – konstrukcja formy, jej modyfikacje, wykonywanie kolejnych odlewów, odcisków, odbitek. Tytuły rzeźb, podobnie jak ich kształt, nie są dziełem fantazji, lecz wynikają bezpośrednio z zastosowanej technologii. Niczym szyfry, generowane są według konsekwentnie stosowanego schematu. Dla przykładu: RACPA/2016/60×60×4 oznacza płaskorzeźbę o wysokości 60 cm, szerokości 60 cm i grubości 4 cm, która powstała w 2016 roku, jako odlew z żywicy akrylowej, zdjęty z formy wykonanej z parafiny. Skrót RACPA pochodzi od francuskiego résine acrylique sur paraffine.

Poignant jest wyjątkowo pracowitą artystką, jej życie podporządkowane jest tworzeniu rzeźb, ale rzeźby nie opisują życia artystki. Nie ma w nich anegdoty ani psychologii, jakby opowiadały o czymś większym i starszym niż człowiek. Sam proces ich powstawania przypomina zjawiska geologiczne: kształt rzeźby rodzi się przez nakładanie kolejnych warstw, pęknięcia, uskoki i zmarszczenia, niczym budowa kontynentów, które są wynoszone pod wpływem ruchu płyt tektonicznych po powierzchni planety. Materiały wykorzystywane przez artystkę są nietrwałe – całe cykle rzeźb ulegają powolnej degradacji, erozji, atrofii. Materia rzeźby, jak i materia skorupy ziemskiej, pozostaje w procesie ciągłych, powolnych zmian.

Rzeźby Rachel Poignant, choć abstrakcyjne i jedyne w swoim rodzaju, przypominają formy, które znamy: muszle, kamienie albo awangardowe dzieła konstruktywistów. Są anachroniczne – zdają się nie należeć do czasów, w których powstały, sięgając zarówno do zapamiętanej przeszłości, jak i wyobrażonej przyszłości. Wyglądają jak pozostałości XX-wiecznego modernizmu, wydobyte z gruzów naszego świata przez archeologów cywilizacji, które po nas nadejdą. Być może jest w nich nostalgia za utraconą wiarą w postęp, głoszoną na początku XX wieku przez pionierów awangardy. Dziś – 100 lat po manifestach futurystów i konstruktywistów – coraz silniejszą figurą przyszłości staje się katastrofa.

Pobierz przewodnik po wystawie >>>

Rachel Poignant. Generacje from Krolikarnia on Vimeo.

Kuratorka Muzeum Rzeźby w Królikarni: Agnieszka Tarasiuk
Kuratorka wystawy: Anka Ptaszkowska
Architektura wystawy: Rachel Poignant, Dorota Pabel
Zespół realizacyjny: Paweł Bagiński, Mariusz Grzelak, Alicja Gzowska, Ewa Kozik, Alicja Latkowska, Julia Łuczywo, Anna Maciąga, Joanna Torchała, Andrzej Urbaniak, Ewa Ziembińska

Projekty graficzne: Magdalena Frankowska, Artur Frankowski / Fontarte

Wydarzenia towarzyszące wystawie:

Oprowadzanie po wystawie w każdą niedzielę o godz. 12.00

Konferencja w ramach Nocy Idei organizowanej przez Instytut Francuski w Polsce pod hasłem Wyobraźnia u władzy – 25 stycznia 2018, godz. 17.00 (Prowadzenie: Jean-François Chevrier)

Wystawa pod Honorowym Patronatem Ambasadora Francji w Polsce Pierre'a Lévy'ego

Partnerem wystawy jest Instytut Francuski w Polsce