Spotkanie przy rzeźbie cz. IV
3 marca zapraszamy na spotkanie z prof. Waldemarem Baraniewskim przy "Modelu formy przestrzennej na Biennale w Elblągu" (1965), Jerzego Jarnuszkiewicza oraz promocję książki dr Anny Marii Leśniewskiej "Nowe miejsce rzeźby w sztuce polskiej lat 60. XX w. jako wyraz przemian w sztuce przestrzeni".
"Kompozycja drogowskazowa" Jerzego Jarnuszkiewicza, tzw. "Witacz" należy do grupy metalowych abstrakcyjnych prac artysty. Powstała na Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965-1973), gdzie stanęła na placu, który oprócz pustych działek okalają ośmiopiętrowe bloki i stare kamienice w niższej zabudowie. W ramach sankcjonowanej politycznie imprezy, artyści projektowali wielkoformatowe kompozycje ustawiane na ulicach zniszczonego po wojnie i odbudowującego się Elbląga. Jak pisał Waldemar Baraniewski intencją artysty była próba opisania i interpretowania niematerialnej przestrzeni i odwzorowania kosmicznego ładu. Podczas spotkania przyjrzymy się różnym aspektom twórczości Jerzego Jarnuszkiewicza przez pryzmat pokazywanego na wystawie Witacza.
*
Spotkaniu towarzyszyć będzie promocja książki dr Anny Marii Leśniewskiej "Nowe miejsce rzeźby w sztuce polskiej lat 60. XX w. jako wyraz przemian w sztuce przestrzeni". Problematyka książki dotyczy przede wszystkim analizy przemian formy rzeźbiarskiej, sposobu jej odbioru i miejsca, jakie zajmuje wśród dokonań twórczych, z punktu widzenia teorii, wiedzy o sztuce, kształtujących wspólnie historię kultury. Autonomiczne formy uzyskały niezależność istnienia w otwartej przestrzeni, opuszczając zamknięte pomieszczenia galerii i muzeów. Sytuacja w Polsce była odmienna od przeobrażeń w zachodniej Europie czy USA - stanowiła bezpośrednie następstwo przemian w sposobie myślenia, jakie wywołała ewaporacja socrealizmu. Przedstawione w książce przykłady działań twórczych potwierdziły, że kolejne lata 60. poprzedzone odwilżą, to okres przełomowy, w którym objawił się w pełni nowy sposób podejścia do kreowania wielowymiarowych form. W udokumentowaniu problemu, z jakim wiąże się temat książki, główną rolę odegrały I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu oraz Sympozjum Artystów Plastyków i Naukowców w Puławach w 1966 roku. Aspekt publiczny wyłonił się jako nowa jakość, która wytworzyła trwałą więź dzieła z odbiorcą, kreując współczesny fenomen społecznego uczestnictwa będący zasadniczym warunkiem, sformułowanej przez autorkę książki dr Leśniewską, definicji przestrzeni rzeźbiarskiej.
*
prof. Waldemar Baraniewski - historyk sztuki, prof. ASP, dr hab., absolwent Instytutu Historii Sztuki UW, doktoryzował się (1987) i habilitował (2001) w macierzystej uczelni, gdzie jako profesor pracował do 2013 r. Od października 2013 profesor na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, kierownik Katedry Historii Sztuki Polskiej Najnowszej. Prowadzi badania nad sztuką powszechną i polską XIX i XX wieku. Krytyk i kurator wystaw. Członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki, członek Rady Naukowej Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Muzeum Sztuki w Łodzi oraz Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej.
*
dr Anna Maria Leśniewska-Zagrodzka - historyk sztuki, krytyk, wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi (od 2006). Prowadziła badania nad sztuką przestrzeni w Pracowni Plastyki Współczesnej Instytutu Sztuki PAN (1988-1994), a następnie w Muzeum Narodowym w Warszawie (1987-1988; 1994-2002). W Instytucie Sztuki PAN obroniła rozprawę doktorską Nowe miejsce rzeźby w sztuce polskiej lat 60. XX w., jako wyraz przemian w sztuce przestrzeni napisaną pod kierunkiem dr. hab. Joanny Sosnowskiej, prof. ISPAN. Pracę badawczą łączy z praktyką kuratorską, jest autorką ponad 40 wystaw, w których podejmowała problemy związane z szeroko rozumianym zagadnieniem funkcjonowania zarówno tradycyjnej rzeźby, jak i realizacji w przestrzeni publicznej, prezentując je m.in.: w Muzeum Narodowym w Warszawie, Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie, Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie, Galerii Arsenał w Poznaniu. Wydała monografie: Henryk Morel 1937-1968. Rzeźba, rysunek, kompozycja przestrzenna (1996), Antoni Mikołajczyk (1998), Barbara Zbrożyna (2006), Puławy 66 (2006), Magdalena Więcek. Przestrzeń jako narzędzie poznania (2013).
"Spotkanie przy rzeźbie" to cykl miniwykładów w przestrzeni wystawy, na które zapraszamy w czwartkowe wieczory. O pracach z kolekcji Muzeum Rzeźby w Królikarni opowiedzą wybitni specjaliści: kuratorzy, historycy i teoretycy sztuki, którzy mają szczególną wiedzę na temat prezentowanych na wystawie obiektów i ich autorów.
Spotkanie jest częścią programu towarzyszącego wystawie Zbigniew Libera: to nie moja wina, że otarła się o mnie ta rzeźba