26 listopada 2019 - 1 marca 2020

 

Cała Ziemia parkiem narodowym to wpadający w ucho slogan, ale czy zrozumiały? Jak to cała Ziemia, a nasze miasta, autostrady i lotniska, a pola uprawne, obszary zajęte wojną i klęska ekologiczna? Jak to narodowym? Autorka hasła zakłada podbój całej Ziemi dokonany przez któryś z istniejących narodów, czy raczej zjednoczenie wszystkich Ziemian pod jednym kosmicznym sztandarem?

 

Agnieszka Brzeżańska, malarka, konceptualistka, ceramiczka, performerka, autorka filmów wideo, obecna na międzynarodowej scenie artystycznej od ponad dwóch dekad, mimo to w Polsce wciąż nie dość rozpoznana. Wystawa w Królikarni, która ma na celu wypełnić tę lukę, prezentuje artystyczne i intelektualne podróże artystki od wczesnych lat 90. XX wieku do dziś. Obok prac najnowszych można będzie zobaczyć wizerunki koni i zachody słońca malowane jeszcze w czasie studiów w Gdańsku, Warszawie i Tokio. Swoje działania artystyczne Brzeżańska poprzedza zwykle badaniem źródeł teoretycznych, a zasięg jej zainteresowań jest bardzo szeroki – od archeologii po futurologię, od botaniki i ewolucjonizmu po ezoterykę i systemy filozoficzne Wschodu. Poglądy artystki mogą się wydawać radykalne, ale nigdy nie są wygłaszane ze śmiertelną powagą. Kapitalizm, kryzys klimatyczny czy rozwój sztucznej inteligencji rozpoznaje jako wrogą siłę zagrażającą organicznemu życiu na Ziemi. Ratuje więc planetę, śpiewając ekologiczne mantry i malując graficzne zaklęcia.

 

Czasem teoretyczne badania zmieniają się w osobisty udział artystki w praktykach rozmaitych kultur i tradycji. Brzeżańska maluje batiki na Jawie, wypala ceramikę w żywym ogniu na japońskiej wyspie – Kiusiu, zbiera grzyby i zioła na łące pod Mławą, produkuje żakardowe tkaniny w łódzkiej fabryce tekstylnej i ceramiczne kafle w warsztatach dawnej Szkoły Rzemiosł w Łysej Górze. Na wystawę w Królikarni artystka zamówiła tradycyjną tkaninę dwuosnowową u mistrzyni tkactwa pani Ludgardy Sieńko z Janowa. Wystawa jest zbiorem pięknych przedmiotów wykonanych zarówno w klasycznych technikach artystycznych, jak i przy użyciu technik wypracowanych przez rzemieślnicze tradycje z różnych stron świata.

 

Zwiedzający sam decyduje, jak reagować na prace artystki; kontemplować zapowiadaną katastrofę czy śmiać się z jej żartów oraz z własnego zagubienia. Nie do końca wiadomo czy prezentowane obrazy to sprawnie namalowana abstrakcja, czy portrety tajemniczych istot, roślin, zwierząt i duchów zamieszkujących całą Ziemię.

 

Agnieszka Brzeżańska (ur. 1972 w Gdańsku) Studiowała na ASP w Gdańsku (1992–1995) i Warszawie (1995–1997) oraz na Uniwersytecie Sztuk Pięknych i Muzyki w Tokio (1998–2001). Stypendystka rządu japońskiego (1998–2001, Tokio), DAAD (Berlin, 2008–2009), Büchsenhausen (Innsbruck, 2005), Collegium Helveticum (Zurich/ETH, 2004). Jej twórczość obejmuje malarstwo, rysunek, fotografię, film i ceramikę. Brzeżańska sięga w swojej praktyce po różne rejestry wiedzy, od fizyki i filozofii po marginalizowane przez nowoczesną naukę systemy poznania, takie jak alchemia, parapsychologia, ezoteryka, wiedza tubylcza czy tradycje matriarchalne. Swoje prace prezentowała na licznych wystawach indywidualnych w kraju i międzynarodowych, ostatnio m.in. Cała Ziemia parkiem narodowym w Gdańskiej Galerii Miejskiej (2018), Matrix-Sratrix, Kasia Michalski, Warszawa (2016), Ma Terra, Vera Munro, Hamburg (2015–2016), This all occurs quickly, with ease, grace and joy, Marlborough Contemporary, Londyn (2015), Ziemia rodzinna / Ma terra, Muzeum Współczesne Wrocław (2014), Kobayashi Maru, Nanzuka, Tokio (2014) oraz Bonniers Konsthal (2019), A Painting Cycle, Nomas Foundation, Rzym (2012); Back to the Garden, Galerie Kamm, Berlin (2012); Cosmic Equation, Kunsthaus Baselland, Bazylea (2010). W 2018 roku jako jedna z nielicznych artystów z Polski brała udział w Berlin Biennale. Podczas Warsaw Gallery Weekend (2018) została laureatką Nagrody Fundacji Sztuki Polskiej ING.