Królikarnia

 

Wykład będzie dotyczył dwu prac pokazywanych na wystawie „Mikrohistorie” oraz ich autorów. W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajdują się dwa zespoły prac Franciszka Bartoszka i Franciszka Pareckiego powstałe w latach 30-tych. Stylistycznie niewiele je łączy – choć drogi obydwu młodych artystów były podobne i splotły się po jednej stronie sceny politycznej, na studiach w warszawskiej ASP, potem w jednym ugrupowaniu artystycznym, a później jeszcze – w pracy w warszawskim Muzeum Narodowym.

 

Bartoszek urodził się w 1910 w Warszawie, Parecki trzy lata później we Lwowie. Ukończyli warszawską Akademię Sztuk Pięknych w połowie lat trzydziestych – i już na studiach związali się z lewicą. Parecki w trakcie studiów współpracował z prasą lewicową (Szpilki, Czarno na Białym), tworzył rysunki satyryczne, pisał wiersze. Bartoszek z kolei związał się z „życiowcami” z komunizującej Organizacji Młodzieży Socjalistycznej (OMS) „Życie”. Obydwu studentów wciągnął do lewicowego ugrupowania artystów plastyków „Czapka Frygijska” Mieczysław Berman.

 

Opowieść o przedwojennych komunistach, którzy pracowali w Muzeum Narodowym w Warszawie w 2 połowie lat 30, przybliży sztukę, środowisko i losy tych postaci. Ale także mechanizmy tworzenia powojennej legendy na ich temat.

 

dr Piotr Rypson

krytyk sztuki, historyk literatury i kultury wizualnej, publicysta, ekspert w dziedzinie edukacji elektronicznej.

W latach 1978-81 współpracownik Galerii Remont. Od 1984 do 1988 roku prowadził wydawnictwo grupy teatralnej „Akademia Ruchu”. Od 1988 roku współredaktor, a od 1990 do 1995 roku redaktor naczelny miesięcznika sztuki Obieg. Kurator Zbiorów i Galerii Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie (1993-1996). W latach 1990-2011 m.in. wiceprzewodniczący Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA), Przewodniczący Rady Programowej Fundacji Galerii Foksal, członek Rady Fundacji Kultury, komisji MKiDN, wykładowca Podyplomowego Studium Muzealniczego Uniwersytetu Warszawskiego, Rhode Island School of Design, Miami Ad School. Autor szeregu książek – m.in. Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919-1949 (2011); Piramidy, słońca, labirynty (2002); Książki i Strony. Polska książka awangardowa i artystyczna w XX wieku (2000), Obraz słowa. Historia poezji wizualnej (1989) – oraz publikacji. W Muzeum Narodowym w Warszawie pracuje od 2011 roku, odpowiada między innymi za program merytoryczny, projekty badawcze, edukację, wydawnictwa, cyfryzację i udostępnianie zbiorów on-line.